Chúa Trịnh quanh năm ăn toàn sơn hào, hải vị, chả thiếu thức gì, mà vẫn không thấy ngon miệng.
Môt hôm, Quỳnh túc trực, Chúa bảo:
– Ta ăn đủ của thơm vật lạ, mà không biết ngon. Ngươi có biết thứ gì ngon thì nói cho ta hay?
– Tâu Chúa, Chúa đã xơi mầm đá chưa ạ?
– Vị ấy ngon lắm à?
– Dạ, ngon lắm.
– Thật như thế thì làm để ta nếm thử xem?
Quỳnh sai người lập tức đi lấy “mầm đá” về ninh nhừ để làm đồ ngự thực, còn mình thì lủi về nhà lấy một lọ tương ngon, một đĩa muối trắng. Lọ tương thì bịt thật kỹ ngoài đề hai chữ “Đại phong” đem sang giấu một chỗ.
Chúa đợi lâu, thấy đói bụng, hỏi:
– Mầm đá đã chín chưa ?
Quỳnh thưa:
– Chưa được.
Chốc chốc, Chúa lại hỏi, Quỳnh tâu:
– Thứ ấy phải cho thật chín, không thì lâu tiêu.
Khuya, Chúa lại hỏi. Quỳnh biết Chúa đói lắm rồi, mới tâu:
– Xin Chúa hãy xơi tạm vài thứ dã vị này, còn mầm đá xin dâng s:au.
Rồi truyền dọn cơm tương với muối dâng lên. Chúa đang đói, ăn ngon miệng. Trông thấy lọ đề hay chữ “Đại phong” lấy làm lạ. Chúa hỏi:
– Mầm “Đại phong” là mầm gì mà ngon thế?
– Bẩm là đồ dã vị thường dùng.
– Là gì, nói lên cho ta biết?
– Bẩm tương ạ?
– Ngươi để hai chữ “Đại phong” là nghĩa là sao?
– Bẩm “Đại phong” là gió lớn, gió lớn thì đổ chùa, đổ chùa thì tượng lo, tuợng lo là lọ tương.
– Lâu nay ta không ăn, quên mất cả vị, sao ngon thế?
– Tâu Chúa, quả không sai. Lúc đói thì ăn gì cũng ngon, no thì không thấy gì vừa miệng!
Chúa cười bảo:
– Ngươi nói phải. Thế ra ngươi làm cho ta thật đói để ăn cho biết ngon, chứ đợi mầm đá thì biết đến bao giờ cho chín.
(Món ăn mầm đá – Truyện Trạng Quỳnh)
Khi bạn ở trong thời điểm tăm tối nhất cuộc đời. Bạn vượt qua nó - mà thường là vượt qua do bắt đầu có sự thay đổi nhận thức bên trong chứ không phải từ tác nhân bên ngoài. Sự kiện đen tối nhất cuộc đời giờ đây cũng không còn là vết thương trong tâm hồn bạn. Vậy còn thứ gì có thể khiến bạn đau khổ được nữa? Khi nâng được cục tạ 50 ký thì những cục tạ 5 ký chỉ là trò trẻ con. Điều gì không giết được bạn sẽ giúp bạn mạnh mẽ hơn. Nghĩa là giờ đây có ít thứ hơn có thể khiến bạn đau khổ, nhiều thứ hơn có thể khiến bạn vui. Và khi tới tận cùng của khổ sở tăm tối, chỉ một gói xôi nóng cũng có thể khiến bạn hạnh phúc. Vua đã không thể ngon miệng từ sơn hào hải vị nhưng lại có thể chỉ từ một dĩa mầm đá.
Khi người ta sống trong tột đỉnh của sự sung sướng, tận cùng của xa hoa như vị vua kia. Khi đã quen dần thì cũng là lúc ngày càng ít thứ hơn có thể khiến ta thỏa mãn. Và khi đi tới tận cùng của thứ mà bạn cho là hạnh phúc, sẽ là không còn niềm hạnh phúc nào nữa mà chỉ còn là sự thừa mứa mà thôi.
Tuy nhiên, nói vậy không phải là để ra rả như con vẹt rằng bạn hãy từ chối vật chất, từ bỏ theo đuổi cuộc sống tiện nghi hơn. Từ chối bất cứ điều gì của cuộc sống chẳng đem lại lợi ích gì cho chúng ta cả. Luyên thuyên nãy giờ chỉ để bạn có tâm thế tỉnh táo và bình thản khi chơi trò chơi của chính mình. Mặc dù trí tuệ của bạn đã biết thế, nhưng cảm xúc vẫn muốn trải nghiệm, nó muốn trải nghiệm cảm giác của cả sự thiếu thốn và sự thừa mứa đó đem lại. Sự biết thôi là chưa đủ thỏa mãn, là một nửa vòng tròn. Người ở trong sự thiếu thốn muốn trải nghiệm cảm giác đủ đầy thừa mứa; người chưa bao giờ trải qua sự thiếu thốn cũng muốn trải nghiệm điều đó ít nhất một lần trong đời. Và khi đó, vòng tròn được hoàn thành, là hai mặt của đồng xu.
